Massaal prikken in Rotterdam: dat is niet voor het eerst

25 January 2021, 13:26 uur
Rotterdam & Regio
mainImage
Collectie Ary Groeneveld, Stadsarchief Rotterdam

​Het grote vaccineren tegen Covid-19 is begonnen. Het is niet de eerste keer dat er op zo’n grote schaal wordt gevaccineerd. In 1929 ontstond er in Rotterdam al een run op het pokkenvaccin. De infectieziekte pokken was in de 18e eeuw een belangrijke doodsoorzaak bij kinderen.

Al eind 18e eeuw ontdekte de Engelse plattelandsarts Edward Jenner dat je mensen kunt beschermen door ze in te enten met een minder gevaarlijke vorm van de ziekte, die bij koeien voorkomt. Dat leidde tot een effectief vaccin. Maar niet veel mensen lieten zich inenten. Sommigen omdat ze vonden dat vaccinatie het vertrouwen in God zou ondermijnen, anderen omdat ze bang waren voor bijwerkingen.

Maar toen er in 1929 een pokkenuitbraak was in Rotterdam, verdwenen veel van deze bezwaren. In een paar maanden tijd meldden 325.000 Rotterdammers zich bij de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) voor een gratis inenting. In 1980 werd de wereld pokkenvrij verklaard en kon gestopt worden met vaccineren.

Behalve dit pokkenvaccin waren er tot de Tweede Wereldoorlog niet veel middelen tegen infectieziektes. De GGD kon alleen maar proberen om verspreiding te voorkomen. Op de huizen van besmette mensen plakten ze affiches met daarop in grote letters welke ziekte er heerste. De kinderen in het huis mochten niet meer naar school. Dat gold zelfs bij mazelen, terwijl die ziekte al besmettelijk is voordat er verschijnselen zijn.

Pas na de oorlog kwamen er meer vaccins. Amsterdam en Rotterdam deden een succesvolle proef met inentingen tegen kinkhoest. In 1953 kwam de rijksoverheid met een gratis vaccin tegen difterie. En een jaar later was er een combinatievaccin dat beschermt tegen difterie, kinkhoest en tetanus.

In 1956 werd Nederland getroffen door een polio-epidemie. 2.200 mensen kregen deze besmettelijke ziekte, die kon leiden tot ernstige verlammingen of zelfs overlijden. In dezelfde tijd kwam er al een vaccin tegen polio of kinderverlamming. Dit gaf het laatste zetje voor grootschalige vaccinatie. In 1957 begon de rijksoverheid een inentingscampagne. In Rotterdam werden 25.000 kinderen, geboren in 1954 en 1955, ingeënt. Later kregen ook de oudere kinderen het vaccin. Na invoering van de vaccinatie is het aantal gevallen van polio sterk gedaald. Vanaf 1994 zijn geen personen met polio meer gemeld in Nederland.


Door: Rotterdam.nl